Przegrzewanie instalacji solarnej
Przegrzewanie instalacji solarnej to często występujący problem w systemach grzewczych wyposażonych w solary – zarówno te płaskie jak i próżniowe. Temat ten jest dość obszerny postaram się jednak opisać jak najwięcej przyczyn oraz rozwiązań tego problemu.
Dlaczego instalacja solarna się przegrzewa?
- Awaria sprzętu
- Nieprawidłowy dobór instalacji
- Nieprawidłowe ustawienia systemu
Uszkodzenie lub awaria elementów instalacji solarnej
Jedną z przyczyn przegrzewania się instalacji solarnej jest ograniczona lub całkowita blokada przepływu płynu solarnego – często ma to miejsce w skutek uszkodzenia jednego lub kilku z elementów instalacji solarnej, lub nieumyślnego przestawienia np. zaworu odcinającego .
Ważne: gdy zaobserwujemy przegrzewanie się systemu sprawdźmy wszystkie zawory na rurach oraz te w grupie pompowej. Może któryś z nich został przypadkowo częściowo lub całkowicie zamknięty. Zawsze należy zaczynać od najprostszych rzeczy, czasami wręcz banalnych.
Pompa obiegowa:
- Pompa uszkodzona/ spalona -> brak przepływu glikolu = przegrzewanie instalacji
- „Zawieszony” wirnik pompy w skutek długotrwałego postoju-> brak przepływu glikolu = przegrzewanie instalacji – pompę należy postukać delikatnie młotkiem. Jeżeli to nie pomaga (z reguły tak jest) pompę trzeba zdemontować, rozkręcić, a następnie ręcznie odblokować wirnik. Po skręceniu i odpowietrzeniu wszystko powinno wrócić do normy
- „Zawieszony” wirnik pompy przez „zassane” nieczystości które mogły przedostać się przy montażu (elementy izolacji zbiornika, izolacji przewodów, konopie, sznurki itp.). Jak w powyższym przypadku pompę należy zdemontować, rozkręcić, przeczyścić, złożyć, odpowietrzyć…
Sterownik solarny lub jego elementy:
W tym przypadku elementami, które mogą ulec uszkodzeniu to sam sterownik, czujniki temperatury lub ich przewody. O uszkodzeniu czujników oraz przewodów nie będę się rozpisywał wszystko można przeczytać tutaj: uszkodzony czujnik temperatury
Gdy sterownik solarny nie pracuje w sposób prawidłowy pompa obiegowa nie dostaje sygnału do uruchomienia skutkiem czego instalacja przegrzewa się.
Przepalony bezpiecznik – gdy sterownik nie włącza się pomimo włączonego zasilania należy sprawdzić wbudowany bezpiecznik. Możliwe że doszło do zwarcia i problem będzie dość prosty do rozwiązania.
Uwaga: gdy pompa obiegowa nie pracuje a jesteśmy pewni, że nie jest ona trwale uszkodzona możemy uruchomić ją w trybie ręcznym (w sterowniku). Uda się nam to jeżeli sterownik jest „sprawny” tzn. nie włącza pompy z innych przyczyn np. uszkodzony czujnik lub przewód czujnika. Gdy natomiast sterownik jest uszkodzony pompę możemy podpiąć na „krótko” do sieci. Uchronimy glikol przed przegrzaniem zwłaszcza wtedy gdy awaria nastąpi w słoneczny dzień a nie mamy możliwości łatwego zasłonięcia solarów (np. przy montażu na dachu). Sposób włączenia trybu ręcznego opisany jest w każdej instrukcji obsługi.
Uszkodzona/ cieknąca złączka przy kolektorze:
Przegrzewanie instalacji solarnej może być wywołane pośrednio przez uszkodzone połączenia przy kolektorze grupie pompowej czy zbiorniku. Efektem uszkodzenia lub nawet poluzowania śrubunku czy nakrętki może być wyciek płynu solarnego. Jeżeli sytuacja będzie się utrzymywać w pewnym momencie ubytek płynu będzie tak znaczny że pompa nie będzie w stanie wymusić obiegu w instalacji solarnej – skutek będzie oczywisty.
To jakie ubytki płynu w końcowym etapie spowodują zatrzymanie obiegu jest uzależnione od wielu czynników i ciężko jednoznacznie określić czy będzie to 2 czy 10 l. Pompa po przekroczeniu punktu krytycznego zaczyna pracować w miejscu – po pewnym czasie może dość do jej przegrzania i awarii.
Miałem przypadek gdzie klientka wyłączyła na okres zimowy sterownik z prądu. Po dwóch dniach słonecznej wiosennej pogody i braku ciepłej wody zadzwoniła z prośbą o przyjazd gdyż „kolektory nie grzeją”. Na miejscu zastałem wyciek glikolu na jednej ze złączek zasilania, pompa pracowała w miejscu (termometr nad pompą wskazywał niecałe 80ºC). Dopiero podczas rozmowy przyznała się co faktycznie zapoczątkowało łańcuch zdarzeń. Skończyło się na uszczelnieniu instalacji oraz uzupełnieniu płynu – system pracuje dalej bez zarzutów.
Nieprawidłowy dobór instalacji solarnej:
Przegrzewanie sie kolektorów słonecznych w skutek nieprawidłowo dobranej instalacji to dość uciążliwy problem dla jego właściciela. Usterkę można usunąć, ze źle dobraną instalacją może nie być już tak łatwo. Jednak nie ma co być nadmiernym pesymistą, z każdej sytuacji jest jakieś wyjście. Zawsze trzeba znaleźć to optymalne, tak aby zbliżyć się do punktu, w którym użytkownik ma to czego oczekiwał jednocześnie nie inwestując nadmiernej ilości dodatkowych środków (przeciez zapłacił już za instalację która miała działać prawidłowo).
Poniżej najczęstsze przyczyny źle dobranych instalacji:
- Brak odpowiedniej wiedzy
Jeżeli nie ma wiedzy to jest słabo. Mimo najszczerszych chęci, czy markowych urządzeń – jeżeli nie wiesz do czego dany sprzęt został stworzony i jakie ma parametry to nie będziesz go umiał odpowiednio skonfigurować. Tego przeskoczyć się nie da i eseju na ten temat pisać nie trzeba. Każdy zaczynał, każdy się uczy (celowo nie napisałem uczył bo to by świadczyło, że proces się zakończył:). Pytajmy innych, mądrzejszych, bardziej doświadczonych, zerknijmy do instrukcji obsługi itp. To nie boli, a już tym bardziej nie jest żadną ujmą na honorze : ) Nieomylnych i wszechwiedzących nie ma.
- Pazerność wykonawcy
Mocne słowo, ale niestety tak czasami bywa. Zawsze zdarzy się ktoś kto przedkłada własne korzyści nad korzyść obopólną. Idealnie jest tak gdy klient ma to czego oczekiwał i to co zgodnie ze sztuką dostać powinien, jednocześnie wykonawca zrobił swoje. Bajka, no ale nie zawsze jest tak kolorowo…To jest mega smutne i oczywiście tyczy się każdej branży, nie tylko kolektorów słonecznych.
- Ograniczenia systemowe
Od razu podam przykład, który przerabiałem sam i to jeszcze u swoich rodziców. W Bielsku-Białej gdzie mieszkają były dofinansowania (między innymi. do instalacji solarnych). Na liście wytycznych, które instalacja solarna musiała spełnić znajdowały się dwa zapisy (było ich oczywiście więcej, ale te wprowadziły pewne ograniczenia). Kolektor musiał mieć minimalną moc 1650W (dokładnie tak: przy nasłonecznieniu 1000 W/m2 i różnicy temperatur TmTa=300K(wg normy PN EN 12975-2:2007), musiały być co najmniej 2 a zbiornik na wodę mieć poj. min. 200 L.
Kolektor znalazłem tylko jeden – Hewalex 2,6 m2 (swoją drogą bardzo dobry sprzęt – polecam :). Pewnie by się znalazły inne jak Sunex, Viessmann. Ten mi akurat pasował w zestawie więc już nie szukałem dalej. Tym samym instalacja dla 2 osób musiała mieć 5,2 m2 powierzchni na 250 L wody (większego ze względu na ograniczenia pomieszczenia nie dało się zmieścić) Dzwoniłem, pytałem czy nie można zamontować 1 szt. – NIE – albo dwa albo wcale. Więc zamontowałem dwa. I oczywiście mocy było za dużo. Na jeden mój ojciec zrobił zasłonę z grubej czarnej plandeki (jakiej używa się na ciężarówki) i tak leżakuje na dachu pod kołderką 🙂 Drugi działa dobrze przez cały sezon, moc odpowiednia na dwie osoby.
Morał z tego taki, że choćbym wiedzę miał, nie był pazerny i miał szczere chęci i najlepsze umiejętności nie byłem w stanie tego zrobić dobrze bez “kombinacji”. Ten kolektor lub jego równowartość mogła posłużyć komuś innemu. Ja jestem tylko drobinką w skali kraju i takich instalacji z pewnością jest więcej. Tych, które działają i tych z komplikacjami..
U mnie solary zagotowały się właśnie przez pogryziony kabel od czujnika temperatury. Był poprostu poszatkowany i kilkunastu miejscach i musiałem cały odcinek wymienić, u mnie bylo dość prosto bo mam solary na ogrodzie.
Btw. Ciekawy art. Mam nadzieje ze będzie rozbudowany w przyszlosci.
Tak, to jest jedna z tych prostych usterek, którą akurat w Pana przypadku można usunąć samemu. Na dachu jest już trochę trudniej, więc jeżeli ktoś nie czuje się na siłach lepiej wezwać kogoś obytego w pracach na wysokości.
Należy pamiętać aby na przewód nasunąć „peszel” ochronny tak aby gryzonie w przyszłości nie miały bezpośredniego i łatwego dostępu do przewodu czujnika temperatury. Nie zapominając żeby osłona była odporna na promienie UV tak aby po niedługim czasie nie powtarzać czynności ; ) . W razie trudności z dostępnością można go obkleić taśmą lub farbą, która jest na tego typu warunki odporna.
Witam mam taki problem że sterownik pokazuje przegrzany kolektor i nie załącza pompy a czujnik wygląda na to że pokazuje dobrą temperaturę jaka może być przyczyna
Witam
Przyczyna może być zapowietrzony układ. Sterownik włącza pompę, ta chodzi ale nie może zrobić obiegu. Temperatura w kolektorze rośnie, po przekroczeniu wartości bezwzględnego wyłączenia systemu (z reguły 130-140 st. C) sterownik wyłącza pompę. Glikol się gotuje a problem się pogłębia…
Trzeba sprawdzić system pod kątem wycieków, jeżeli są zlikwidować a następnie odpowietrzyć system.
Witam serdecznie!!!
Czy niedostateczny odbiór gorącej wody może powodować zapowietrzenie instalacji solarnej…? Czy serwisant może z tego powodu odmówić naprawy serwisowej…?
Pozdrawiam serdecznie!!
Witam,
Tak, jeżeli nie zużywa się ciepłej wody, kolektor będzie się przegrzewał. Skutkiem przegrzania może być zapowietrzenie instalacji (ale nie zawsze).
Co do naprawy serwisowej; domyślam się, że chodzi o naprawę w ramach gwarancji – nieodpłatnie 🙂
Jeżeli przyczyną (jedyną) zapowietrzenia instalacji jest faktycznie brak odbioru wody – to tak. Nie jest winą serwisanta/ instalatora, że nie kożysta Pani z ciepłej wody lub korzysta, ale w znacznie mniejszym stopniu niż było to uzgadniane podczas doboru instalacji.
Tylko tutaj jest jeszcze wiele innych czynników, które mogą mieć wpływ:
1. Jaka jest moc kolektorów w stosunku do pojemności zbiornika wody
2. Kto taką a nie inną instalację wykonał/ zaproponował. Czy firma zrobiła za dużo? Czy Pani chciała więcej (na zapas:)
Powyższe nie zmienia faktu, że odpłatnie czy nie firma powinna temat naprawić aby była Pani zadowolona z solarów. Ewentualnie zaproponować rozwiązanie, które w przyszłości pozwoli takich sytuacji uniknąć.
Pozdrawiam
Dzień dobry . Potrzebna porada . Pompa chodzi a glikol stoi ? Czy to zapowietrzenie ? Zastosowałem tryb wakacje i wszystko po dwóch dniach szlak trafił. Pierwszy komunikat brak przepływu , potem koło południa przegrzany kolektor?
Witam,
wszystko na to wskazuje. W tym przypadku należy:
1. zmienić bieg pompy solarnej na najwyższy (jeżeli był I lub II)
2. otworzyć rotametr na pełny przepływ (jeżeli był zmniejszony)
3. gdy mamy możliwość odpowietrzamy układ
W przypadku gdy po ok 15 – 20 min. pompa w dalszym ciągu nie jest w stanie wymusić obiegu na instalacji wyłączamy system z prądu. Glikol i tak gotuje się w kolektorach czy prac jest czy nie, ALE odłączając system chronimy pompę obiegową przed zatarciem.
Procedure powtarzamy wieczorem gdy system ostygnie, przy czym w pierwszej kolejności odpowietrzamy układ. Z reguły miejscem gdzie gromadzi się najwięcej powierza jest wężownica solarna w zbiorniku i to na tym elemencie się skupiamy. Jeżeli są jakieś syfony na linii wężownica- separator/ odpowietrznik – kasujemy je tak aby ew. powietrze mogło swobodnie dostać się do odpowietrznika. Po tych zabiegach odpalamy pompę ręcznie, jeżeli w dalszym ciągu nie ma przepływu wzywamy kogoś z odpowiednim sprzętem i wiedzą aby temat ogarnął.
pozdrawiam
Witam mam taki problem sterownik Tech ST 402N po 30 sekundach dzialania zasnie calkowwicie a potem wszystko sie powtarza nie ma zadnych komunikatow o usterkach ??
Witam
Mam problem ponieważ instalacja wyłącza się sama i sterownik nie reaguje. Dopiero po wyłączeniu go z zasilania i ponownym włączeniu zaczyna wszystko pracować. Co może być przyczyną?
Witam.
3 panele płaskie, zbiornik 300l, instalacja Hewalex, sterownik Geco G422-P08
Moj przypadek jest taki:
Solary w bezchmurne dni nie działają prawidłowo. Tzn. Na dworze 30 stopni, pełne nasłonecznienie solarów a temp. T1 wynosi 40 stopni, potrafi skakać w górę i w dół i pompa nie działa. Wyłączam na chwilę prąd, włączam T1 120 stopni wszystko jest ok. I tak codziennie, wyłącznie i włączenie pomaga, czasami kilkukrotnie. Czasami występuje brak przepływu – sprawdzić i wyregulować. Czujnik temp. przy solarach wymieniony, glikol uzupełniony, ciśnieni ok.
Co może być nie tak?
Witam, w pierwszej kolejności należałoby sprawdzić przewód, który łączy czujnik ze sterownikiem aby mieć 100% pewność że wina nie leży po stronie czujnika oraz przewodu.
Pytanie dodatkowe:
1. po jakim czasie użytkowania ten problem się pojawił?
2. czy w niedalekiej przeszłości miał Pan problem z kunami? lub słyszał o ich aktywności w okolicy?
pozdrawiam
Montaż solarów był w 2015r., w 2022r. ww. problem wystąpił. Wymieniając czujnik nie stwierdziłem jego pogryzienia czy też przerwania.
Ściągnąłem serwisanta, oddaliśmy sterownik (G422-P08) do naprawy i w tym czasie pracował na sterowniku serwisanta (G422-P09).
Nie wiem co było naprawione w moim sterowniku ponieważ problem powrócił, ale była już jesień to dałem spokój.
Obecnie obserwuję sterownik i wskazania temperatury na solarach T1: raz pokazuje Error, innym razem pokazuje prawidłowo, i tak w kółko.
Po tych przebojach, planuję zakup nowego sterownika i mam nadzieję że tego lata nie będę przesiadywał w piwnicy lub na dachu.
Pozdrawiam
Witam, a czy serwisant sprawdzał przewód między czujnikiem a sterownikiem?
Dzień dobry
Solary przegrzane ok 120 C ,pompka działa ale w ratometrze pływak nie reaguje ? Nadmienię że w tamtym roku miałem taki sam problem po odłączeniu sieci elektrycznej ale po nocy kiedy temperatura spadała wszystko działało bez zarzutów. Tym razem nie było takiej sytuacji a pływak w ratometrze jest na dnie . Pływak podnosi się trochę tylko w momencie kiedy wyłączę wtyczkę ale po chwili opada. Co może być przyczyną że nie grzeje się woda ?
Witam, instalacja jest zapowietrzona. Ilość nagromadzonego powietrza w wężownicy zbiornika (bo to powietrze w wężownicy zbiornika blokuje przepływ) uniemożliwiła przepompowanie płynu.
Należy układ odpowiednio odpowietrzyć.
Witam Temperatura na solarach po okresie około 10 latach użytkowania spadła średnio o 20 stopni. Jaka może być przyczyna
witam . mam system solarny z udzialem bufira co+ ciepla woda+ 70 rur prozniowych .
co jest powodem iz w nocy gdy na dworze jest np 5 stC popa solarna wyciaga ciepla wode z bufora….. w dzien jest OK gdy jest slonce .
Pozdr. Jarek Leszno
PS .mam sterownic f-my Cimpit SolarCop 901
Dzień dobry,
A u mnie jest tak:
1. Instalacja ma około 13 lat.
2. Do tej pory działała bez zarzutów, chociaż:
2.1. Pompa z parametrami 25-65-130 (nominalna wysokość tłoczenia 6 metrów) Grundfoss – do tej pory działała bez problemów.
2.2. Na dach jest trochę wyżej niż 6 metrów – w piwnicy około 1m, potem parter 2,5 m, piętro 2,5m, ocieplenie dachu i do solara – razem około 8m.
3. Na wiosnę w jakiś słoneczny dzień ciepłej wody brak – kontrola i na solarze temperatura rzędu 130 stopni.
4. Działania naprawcze:
4.1. Odpowietrzenie całości (na solarach, pompa).
4.2. Przepompowanie całości zewnętrzną pompą – wszystko chodzi, żadnych baniek widocznych na rotametrze; przepływ na poziomie 8l/min.
4.3. Na wszelki wypadek, po kilkunastu latach wymieniony cały płyn (choć stary był w dobrej kondycji).
5. Próba – dwa dni działa i znowu temp. 130 stopni, nie pompuje.
5.1. Po włączaniu pompa przez 2-3 sekundy pokazuje przepływ 6l/min po czym spada do zera – jakby ją coś blokowało (tylko co?)
6. Zakup NOWEJ pompy o tych samych parametrach.
6.1. Testy – (oczywiście po odpowietrzeniu) – najpierw nie działa, po ponownym przepompowaniu zewnętrzną pompą – działa, ale przepływ nierewelacyjny (na poziomie 3,5-4 l/min).
6.2. w dzień średnio słoneczny było ok – pompa co prawda cały czas bardzo ciepła (jakby częściowo obracała się w miejscu bez przepływu cieczy), ale wodę w bojlerze zagrzała.
6.3. Mocno słoneczny dzień i znowu to samo – kolektor 130 stopni, pompa gorąca (śrubunki zimne, więc kręci się bez przepływu cieczy), woda w bojlerze zimna.
Ktoś ma jakiś pomysł co to może być?
Witam,
jak dla mnie to większość punktów wskazuje na zapowietrzenie układu (wężownicy w zbiorniku). Proszę o informację:
1. Jaki jest typ grupy pompowej?
2. czy na wyjściu z wężownicy jest wykonany syfon
Po service kolektor działał kilka dni teraz na kolektorach do 130 st. Pompa pracuję glikol stoi w miejscu, poszukuje dobrego serwisu dla Świnoujscia
Witam,
Przyczyn takowej sytuacji może być wiele aczkolwiek po treści wnioskuję, że serwisant nie wykonał swojej pracy dobrze. Pozostaje mi tylko, życzyć powodzenia bo godnego polecenia serwisanta z pomorza nie znam.
PS. Tak w ramach edukacji:
Kiedy wiadomo, że instalacja solarna jest dobrze odpowietrzona, kiedy serwisant wie , że to już ten magiczny moment i można przerwać proces napełniania/ odpowietrzania?
Ktoś, wie?